Leven in het nu…. Dat doen we toch? Of niet?! Onze gedachten zijn altijd overal behalve hier en nu. We denken aan de dingen die we morgen, volgende week of volgend jaar moeten doen. Of we zijn in gedachten verzonken over gisteren, vorige maand of jaren geleden. We kijken vooruit, we kijken achteruit, maar zien en voelen bijna nooit waar we nu ‘zijn’.

En dat is jammer, want zo missen we best veel. Als we al onze zintuigen op het nu zouden richten zouden we het leven veel intenser beleven dan nu het geval is. Bewust leven in het nu zou meer ontspanning geven en we zouden aanwezig zijn, we zouden het leven voelen.  

Zorgen ontstaan door bezig te zijn met de toekomst of het verleden. Het nu kent geen zorgen, het nu is enkel ‘zijn’. En dit is precies wat mindfulness is.

Helaas roept de term mindfulness niet altijd heel positieve associaties op. Velen vinden het zweverig, hippieachtig Yoga-gedoe. Nou …… als ik iets niet ben dan is het wel zweverig! Wat mij betreft heeft het niets met zweverig te maken. Het gaat om bewuster leven. Het gaat om je bewust worden wat er nu gebeurd. In de waan van alle dag worden we constant door in- en externe prikkels afgeleid, waardoor we uit het nu gaan en bezig zijn met verleden of toekomst.

Je gedachten spelen hierbij een grote rol. De hele dag door is er afleiding. Je hoort een liedje op de radio en daar gaan je gedachten terug naar toen. Of je ruikt iets lekkers en je zit met je gedachten bij het boodschappenbriefje voor het etentje met vrienden komend weekend. Dit gaat de hele dag ongemerkt door. Door je alleen al bewust(er) te worden dat dit gebeurd, bereik je een bewustere vorm van leven. Dit is een belangrijke eerste stap.

Een van de grootste afleiders is je telefoon. Door deze eens wat vaker weg te leggen kun je je omgeving al ‘minder afleidend’ maken. Dat zou een grote tweede stap zijn. En je telefoon wegleggen is geen zweverig hippiegedoe! Okay, ik heb dus niet gezegd dat het makkelijk was! Je telefoon wegleggen…Het vergt enige uitdaging, maar levert je uiteindelijk rust en vrijheid op.

Je lijf is hier, je gedachten zijn daar

Het is best gek, ons lijf is altijd in het nu en onze gedachten bijna nooit. Hoe komt dat? In het westen leren we dat ons brein het belangrijkste is. We gebruiken het veel en vertrouwen er blind op. In onze ontwikkeling krijgen onze hersenen veel meer aandacht dan ons lichaam en onze gevoelswereld. Als we een probleem hebben dan bedenken we een oplossing.

In plaats van na te denken zou je ook een stuk kunnen gaan lopen, creatief bezig gaan of gewoon eens stilstaan en voelen. Het zal je verbazen hoe problemen ook als sneeuw voor de zon kunnen verdwijnen. Of als je ruimte laat ontstaan, en niet direct in de denkmodus schiet, je weleens tot heel andere, creatieve oplossingen kunt komen.

Nu heeft ons denken ook een functie natuurlijk. Vanuit ons brein anticiperen we, reflecteren, plannen en sturen we. En we denken dat we dat nodig hebben om te overleven. Toch?

Onze manier van denken onderscheidt ons van de dieren en zij overleven ook, terwijl zij niet meer dan het hier en nu hebben. Alleen gebruiken zij veel meer dan wij hun instinct en intuïtie. Dat hebben wij natuurlijk ook, alleen zijn we ‘vergeten’ hoe we dat kunnen gebruiken. We luisteren nauwelijks naar onze binnenwereld, naar wat ons gevoel te vertellen heeft.

Door met meer focus, bewuster te leven komt er ruimte om te horen en voelen wat je lijf te vertellen heeft. Je stemt beter af op je intuïtie.

Als een kat

Een kat kent maar 3 standen; rust, alert en actief. In rust ligt een kat heerlijk languit op de vensterbank in de zon. Hij wordt alert zodra de hond van de buren binnenkomt en zal zich actief verweren als de hond een gevaar voor hem vormt. Als de hond weer weg is zal de kat nog even alert blijven om vervolgens weer tot volledige rust over te gaan. De kat denkt niet na over de hond die zojuist zijn territorium binnenkwam (het verleden) en de kat denkt er ook niet over na dat dit nog een keer kan gebeuren (de toekomst). De kat leeft nu en nu is er rust. Nu is er de vensterbank en de zon.

Als wij iets angstigs meemaken – bijv. een overval – blijven we nadenken over wat er gebeurd is, wat er allemaal had kunnen gebeuren en dat het nog wel een keer kan gebeuren, terwijl op het moment dat we erover denken niets aan de hand is. Als je nadenkt over een tijger staat deze nog niet in je woonkamer!

Geloof niet alles wat je denkt!

Zodra je merkt dat er gedachten binnenkomen die je uit het nu halen observeer je de gedachten die opkomen. Bekijk ze vanaf een afstand alsof je naar een filmscherm kijkt. En laat ze voorbij gaan zonder er een oordeel aan te hangen. Doe dit met mildheid voor jezelf, richt je op datgene wat er nu is (klop met je vingers op tafel of volg je adem in en uit) en je hebt de mindfulness houding te pakken. Het is bijzonder wat er de hele dag in gedachten voorbijkomt. Je zult er versteld van staan.

Zelf ben ik gek op water; zee, rivieren, beekjes, etc. Ik stel me dan voor dat ik naast een beekje zit en observeer de gedachten die opkomen, zonder oordeel, zonder er een etiket “goed of fout” op te plakken, en laat ze dan mee stromen met het beekje. Ik bekijk alleen maar wat er voorbij komt zonder er naar te handelen of er iets mee te doen. Voor mensen die veel piekeren (rumineren) is dit een perfecte oefening. Dit inzicht heeft voor mij een wereld van verschil gemaakt.

Het is niet de bedoeling je gedachtenstroom te stoppen. Er is onderzocht dat er maar liefst zo’n 60.000 gedachten per dag door je hoofd flitsen (en het grootste gedeelte niet heel positief). Je gedachten stoppen is niet het doel, maar je bewust worden wanneer je teveel in je hoofd zit (piekert) en daar dan niet in verzanden. Je gedachten niet als feiten aannemen, maar met nieuwsgierigheid observeren en laten. Denken aan een tijger in je woonkamer, maakt niet dat het beest er ook echt is.